DASK Neye Göre Ödeme Yapıyor? Zorunlu Deprem Sigortası Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Deprem kuşağında yer alan Türkiye’de, binaların ve konutların olası bir depremde güvence altına alınması büyük bir önem taşır. Bu amaçla, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından sunulan Zorunlu Deprem Sigortası, deprem sonrası maddi kayıpların karşılanması için kritik bir rol oynar. Peki, DASK neye göre ödeme yapıyor? Bu makalede, DASK’ın ödeme kriterlerini, neleri karşıladığını ve Zorunlu Deprem Sigortası ile ilgili merak edilenleri ele alacağız.
DASK Nedir ve Ne İşe Yarar?
DASK, deprem sonrası binalarda oluşabilecek maddi hasarları karşılayan bir sigorta türüdür. Zorunlu Deprem Sigortası, deprem ve deprem kaynaklı yangın, patlama, tsunami ve yer kayması gibi olaylardan kaynaklanan maddi zararları kapsar. Türkiye’de her konut sahibi, Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmakla yükümlüdür. Bu sigorta, sadece konutların yeniden inşa edilmesi veya hasarın onarılması için gerekli masrafları karşılamak amacıyla kullanılır.
DASK Ne Kadar Ödeme Yapar?
DASK’ın ödeme yapacağı miktar, sigortalı konutun inşaat maliyeti, brüt alanı ve yapının hasar seviyesi gibi kriterlere göre hesaplanır. DASK, her yıl belirlenen azami teminat tutarı kadar ödeme yapar. 2024 yılı itibarıyla, DASK teminatı en fazla 1.800.000 TL’ye kadar çıkabilir, ancak bu tutar her bina için farklılık gösterebilir.
DASK Ödemeleri Hangi Kriterlere Göre Belirlenir?
DASK’ın ödeme yapabilmesi için deprem veya depremden kaynaklanan ikincil olaylar sonucunda bina veya konutlarda hasar meydana gelmelidir. DASK’ın ödeme yapacağı miktar aşağıdaki kriterlere göre belirlenir:
1. Binanın İnşaat Maliyeti
DASK, bina veya konutun yeniden inşa edilmesi için gerekli olan inşaat maliyetine göre ödeme yapar. Sigorta kapsamında, arazinin değeri dikkate alınmaz. DASK, sadece binanın yeniden inşa edilmesi için gerekli olan yapı maliyetini hesaplar.
2. Brüt Alan
DASK teminatı, binanın veya konutun brüt alanı üzerinden hesaplanır. Brüt alan, duvarlar dahil olmak üzere tüm yaşam alanlarının toplam metrekaresini ifade eder. Bu nedenle, daha büyük konutlar, daha yüksek teminat miktarına sahip olabilir.
3. Yapının Hasar Seviyesi
DASK ödemeleri, deprem sonrası yapının hasar durumuna göre belirlenir. Hasarın seviyesine göre, tam hasar, ağır hasar, orta hasar veya hafif hasar kategorilerine ayrılır. Sigorta eksperleri, binanın deprem sonrası durumunu değerlendirir ve hasar seviyesine göre ödeme yapılır:
- Tam Hasar: Bina tamamen yıkılmışsa veya oturulamayacak durumdaysa, DASK en yüksek teminat tutarını öder.
- Ağır Hasar: Bina ciddi şekilde zarar görmüşse, ancak bazı bölümleri hala kullanılabilir durumdaysa, ağır hasar ödemesi yapılır.
- Orta Hasar: Yapı onarılabilir durumda, ancak önemli yapısal hasar varsa, orta hasar ödemesi yapılır.
- Hafif Hasar: Yapının bazı bölümlerinde küçük hasarlar varsa, hafif hasar ödemesi yapılır.
4. Binanın Yapı Tarzı
DASK, binanın yapısal özelliklerine göre farklı teminat tutarları belirleyebilir. Yapının betonarme, ahşap, yığma veya diğer malzemelerden yapılmış olması, sigorta primlerini ve teminat tutarlarını etkiler. Betonarme yapılarda genellikle daha yüksek teminat tutarı uygulanır.
5. Sigorta Primi
DASK ödemeleri, her yıl belirlenen sigorta primi üzerinden yapılır. Sigorta primi, konutun bulunduğu deprem risk bölgesi, yapı türü ve brüt alan gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Türkiye, 1’den 5’e kadar farklı deprem risk bölgelerine ayrılmıştır. 1. derece riskli bölgelerdeki konutlar için primler daha yüksek olabilir, ancak ödeme miktarı da daha fazla olacaktır.
DASK Neleri Karşılamaz?
DASK, sadece deprem ve depremden kaynaklanan doğrudan maddi hasarları karşılar. Ancak, bazı durumlar DASK’ın kapsamı dışında kalır:
-
Eşyalar: DASK, konut içerisindeki mobilya, elektronik cihazlar veya kişisel eşyalar gibi taşınabilir malları kapsamaz. Bu tür zararlar için ev eşyası sigortası yaptırmak gerekir.
-
Arazinin Değeri: DASK, sadece yapının inşaat maliyetini öder. Arazi veya arsa değeri teminat dışında kalır.
-
Yapısal Olmayan Hasarlar: Binanın boya, badana, dekoratif unsurlar veya benzeri yapısal olmayan hasarları DASK tarafından karşılanmaz.
-
Deprem Dışı Hasarlar: DASK, yangın, sel, fırtına gibi doğal afetlerden kaynaklanan hasarları karşılamaz. Yalnızca deprem ve deprem kaynaklı hasarlar sigorta kapsamındadır.
DASK Ödeme Süreci Nasıl İşler?
Deprem sonrası DASK’tan ödeme almak için izlenmesi gereken bazı adımlar vardır:
-
Hasar Bildirimi: Deprem sonrasında en kısa sürede Alo DASK 125 üzerinden hasar bildirimi yapılmalıdır. Ayrıca DASK’ın web sitesi üzerinden de online başvuru yapılabilir.
-
Hasar Tespiti: Başvurudan sonra, sigorta eksperleri tarafından bina veya konut üzerinde hasar tespiti yapılır. Bu tespit, ödenecek tutarın belirlenmesinde kritik bir rol oynar.
-
Ödeme Süreci: Hasarın büyüklüğüne ve sigorta poliçesindeki teminat tutarına göre ödeme yapılır. Eksper raporu tamamlandıktan sonra, DASK, banka hesabına doğrudan ödeme gerçekleştirir.
Sonuç
DASK’ın ödeme yapacağı miktar, deprem sonrasında oluşan hasarın seviyesine, binanın inşaat maliyetine, brüt alanına ve sigorta poliçesinde belirtilen teminat tutarına bağlıdır. DASK, yalnızca deprem ve depremden kaynaklanan doğrudan maddi hasarları karşılar ve her konut sahibi için bir güvence sunar. Yeni bir konut sahibi olmayı planlıyorsanız, DASK’ın ödeme kriterlerini ve kapsamını bilmek, olası bir depremde güvenliğinizi sağlamak açısından son derece önemlidir.